خواص شگفت انگیز ادویه های رنگارنگ
هر ماده عطری با منشاء گیاهی جزو ادویه محسوب می شود، از زمان های قدیم تا به امروز انسان ها با اضافه کردن مقدار مختصری از ادویه جات، طعم و رنگ مواد غذایی خود را خوشایندتر می کنند. اکثر ادویه جات دارای خاصیت درمانی بوده....
هر ماده عطری با منشاء گیاهی جزو ادویه محسوب می شود، از زمان های قدیم تا به امروز انسان ها با اضافه کردن مقدار مختصری از ادویه جات، طعم و رنگ مواد غذایی خود را خوشایندتر می کنند. اکثر ادویه جات دارای خاصیت درمانی بوده و طبیعت آنها غالبا بسیار گرم است. این مواد ممکن است از پوست درخت (دارچین) ، میوه (فلفل) ، برگ (نعنا و ریحان) ، ریشه (زنجبیل) ، گل (زعفران و گلپر) یا دانه (جوز هندی و خردل) باشند که به اشکال مختلفی (خرد شده، پودر شده و درسته) برای طعم و رنگ دادن استفاده می شوند. در واقع تفاوت دستپخت آشپزها نیز با یکدیگردر استفاده از ادویه ها می باشد.
به طورکلی ادویه ها را باید به مقدار مختصری در غذا استفاده کرد که این مقدار می تواند اندکی ویتامین، مواد معدنی، فیبر و مواد شیمیایی که اغلب به شکل رنگدانه هاست داشته باشد که بسیار برای سلول های بدن مفید است. بسیاری از این رنگدانه ها مواد آنتی اکسیدان دارند که کارشان خنثی کردن رادیکال های آزاد و مضر بدن است. از طرفی ادویه جات با تحریک غدد بزاقی و غدد ترشحی معده منجر به افزایش اشتها و سهل الهضم شدن غذا می شوند و با خاصیت باکتریواستاتیکی خود می توانند از رشد باکتری ها جلوگیری کنند.
براساس تحقیقات به عمل آمده، پونه کوهی، آویشن، اکلیل کوهی، رازیانه، زردچوبه، گشنیز، زیره سیاه و سبز و ترخون موادی به نام <ترپنویید> دارند که می توانند بر ضد رشد توده های مضر عمل کنند و همچنین سبب کاهش چربی بد خون گردند. همچنین در آزمایشات مختلف، رنگ زرد زردچوبه را که از ماده ای به نام «کورکامین» تشکیل شده است عامل ضد آلزایمر شناخته اند و فلفل قرمز (پاپریکا) و زعفران را محرک سامانه دفاعی بدن می دانند و جوز هندی و میخک را ضد باکتری قوی معرفی نموده اند. همچنین دارچین را که بعد از فلفل و خردل پرکاربردترین ادویه به شمار می رود در مهار کردن بیماری قند بسیار کارآمد می دانند، لذا در بیشتر کشورهای غربی از دارچین در تهیه شیرینی و در ایران و کشورهای آسیایی در تهیه غذاهای گوشتی، خوراک ها، انواع پلوها و همچنین چای دارچین که یکی از انواع دمکردنی های ایرانی محسوب می شود، استفاده می کنند.
توجه: 1- با وجود تمام خاصیت های استثنایی و مفید و عطر و بوی دل انگیز و طعم عالی ادویه جات استفاده از آنها باید در اندازه متعادل باشد زیرا بعضی از انواع آنها برای مبتلایان به التهاب معده و روده مضر است. 2- انواع ادویه را در جای خشک و خنک و به دور از آفتاب و در ظروف شیشه ای نگهداری کنید. شیشه با مواد معطره ادویه فعل و انفعال نمی دهد. 3- اگر می توانید ادویه ها را به شکل اصلی آنها نگهدارید و در زمان مصرف آسیاب کنید. به این ترتیب بیشتر طعم و عطرشان را حفظ می کنند. 4- ادویه های آسیاب شده تا 6 ماه و دانه های کامل تا یک سال قابلیت نگهداری دارند. 5- به دلیل آن که اکثر ادویه ها منشاء خاک دارند و به انواع میکروب های خاک آلوده هستند توصیه می شود از انواع استریل شده آنها در بسته بندی های بهداشتی استفاده کنید. 6- برای تقلب در ادویه ها خیلی چیزها را می توانند داخل ادویه کرده و به خورد مردم دهند، لذا اگر برایتان مقدورمی باشد سعی کنید ادویه را خودتان در خانه بکوبید.
مواد مخمر یکی از مهمترین ترکیبات مورد نیاز برای پخت نان، کیک و شیرینی هستند که در سبک شدن یا به اصطلاح ور آمدن خمیر موثر خواهند بود. اگرچه اساسا مخمرها موجوداتی بیولوژیکی هستند اما ترکیباتی مانند جوش شیرین و بیکینگپودر نیز نقش مخمری را دارند. مخمرها ترکیباتی را آزاد میکنند که سبب ایجاد حبابهای هوا میشوند.
این حبابها در حقیقت همان گاز دیاکسیدکربنی هستند که در نتیجه فرآیند تخمیر آزاد میشوند. از آنجایی که ممکن است انجام فرآیند تخمیر برای پخت نان مدت زمان زیادی به طول انجامد، از مخمرهای شیمیایی استفاده میشود که بسیار سریعتر عمل میکنند. استفاده از این ترکیبات در پختشیرینی، آزاد شدن دیاکسید کربن را تسریع میکند.
نحوه عملکرد این دو ماده یعنی جوششیرین و بیکینگپودر بر اساس یک واکنش اسیدی بنا نهاده شده است. وقتی یک اسید و باز با هم واکنش میدهند، یکدیگر را خنثی میکنند و در نتیجه آب و ترکیبات خنثی که نمک نام دارند، تولید میشوند.
بیکربنات سدیم یا جوش شیرین یک ترکیب بازی است. در تهیه کیک، شیرینی و نان از ترکیبات اسیدی مانند شیر استفاده میشود که با این باز ترکیب شده و در نتیجه آب و دیاکسیدکربن تولید میشود.
اگر یک قاشق چایخوری جوش شیرین به آب گرم اضافه کرده و هم بزنید و سپس یک قاشق چایخوری سرکه به آن اضافه کنید، واکنش بین این اسید و باز در همان لحظه آغاز شده و به سرعت خاتمه خواهد یافت.
بیکینگپودر ترکیبی است از یک نوع اسید و یک نوع باز و اگر مایعی به آن اضافه شود، واکنش بین این اسید و باز به سرعت آغاز خواهد شد. باز موجود در این پودر در حقیقت همان جوششیرین است که اغلب با یک اسید خشک مانند اسید تارتاریک ترکیب میشود. در تهیه این ماده از نشاسته ذرت به عنوان پرکننده یا ماده زمینهای استفاده میشود. این ماده با جذب رطوبت موجود در محیط و جلوگیری از ایجاد واکنش بین اسید و باز موجود در آن، سبب افزایش ماندگاری بیکینگپودر خواهد شد. این در حالی است که تنها افزودن مقداری آب به عنوان حلال به آن، سبب ایجاد واکنش خواهد شد.
انواع مختلفی از بیکینگپودرها در تهیه شیرینی مورد استفاده قرار میگیرد.
در ترکیب بیکینگپودرهای یکمرحلهای، یک اسید و یک باز وجود دارد که با افزودن یک مایع به آن، واکنش بین اسید و باز تشکیلدهنده آن به سرعت و در یک مرحله انجام شده و خاتمه خواهد یافت.
در انواع دومرحلهای که استفاده از آنها متداولتر است، یک اسید دیگر نیز وجود دارد که پس از ترکیب مواد تشکیلدهنده در جریان پخت، با باز موجود در بیکینگ پودر واکنش نشان داده و سبب افزایش دیاکسید کربن در فضای بین مواد تشکیلدهنده و در نتیجه پخت بهتر کیک و شیرینی خواهد شد.
جالب است بدانید، به همین دلیل متخصصان آشپزی توصیه میکنند ترکیبات خشک به صورت جداگانه با هم ترکیب شوند تا از واکنش سریع بین اسید و باز تشکیل دهنده بیکینگ پودر تا حدی جلوگیری شود.
اسم من ((فلفل )) است !
براى معالجه بى حسى و فلج مرا بکار برید. تقویت کننده حافظه و اعصاب و مسکن دردهاى عصبى هستم .
اگر مرا در دندان کرم خورده بریزید از پیشرفت کرم خوردگى جلوگیرى مى کنم . غلظت خون را از بین مى برم .
آنان که به جذام مبتلا هستند، به سراغ من بیایند. پادزهر خوبى هستم ...و هزاران خاصیت دیگر که کمتر کسى از آن مطلع است !
فارسى من پلپل است و معرب آن فلفل مى باشد. زادگاه من هندوستان بوده و به دو رنگ سیاه و سفید در بازار عرضه مى شوم . فلفل سیاه میوه نارس من است که آنرا خشک کرده اند و چنانچه میوه من پس از رسیدن خشک کرده و بعد در آب خیسانده ، لفافه ى خارجى آنرا بگیرند، به رنگ سفید درآمده و فلفل سفید خوانده مى شود. میوه من داراى 5/1 تا دو درصد اسانس است با بوى مطبوع و طعمى تند همراه با یک ماده ى عامله تند و صمغى که در الکل و اتر حل مى شود، من مخاط را تحریک مى کنم و عطسه آور مى باشم .
زیاده روى در خوردن من باعث افزایش ترشحات معدى است و به همین جهت است که مبتلایان به ناراحتى هاى معدى نباید در خوردن من افراط کنند و استفاده از مقدار کم من براى آنها هم مفید است . گرد کوبیده من حشرات را متفرق مى کند و اگر آنرا در لابلاى پارچه بپاشند بید نمى خورد و از گزند حشرات محفوظ مى ماند. سابقا کچلى را با من معالجه مى کردند. به هضم غذا کمک مى کنم . زهکش بلغم و ضد زهر مى باشم . من مقوى حافظه و اعصاب و مسکن دردهاى عصبى هستم . جویدن دانه من همراه با مویز جهت رفع رطوبات دماغ و معده مفید است . مالیدن میوه من با روغن جهت فلج و بى حسى توصیه شده است .
اگر یک حبه قند را در یک قاشق فلزى قرار داده روى آتش ذوب نمایند و بعد مقدارى گرد فلفل به آن مخلوط کرده گرم گرم در حفره ى دندان هاى کرم خوردگى بریزند درد آن را تسکین داده و از پیشرفت کرم خوردگى جلوگیرى مى کند. مالیدن من به لثه درد دندان را ساکت مى کند.
من بلغم را از بین مى برم و جگر را گرم مى کنم و اشتها را زیاد میکنم . من غذا را نرم و لطیف کرده و اخلاط غلیظ را از بین مى برم من خون غلیظ را سبک مى کنم ، و براى درمان جذام مفید مى باشم . من بادشکن بوده و دل درد را معالجه مى کنم و آروغ ترش را برطرف مى سازم ، حمول دانه من خارج کننده جنین و بعد از جماع مانع باردارى است . و این یکى از هزاران طرق تنظیم خانواده و جلوگیرى از ازدیاد نفوس است . ضماد من بازفت خنازیر را فرو مى برد. و جهت سفیدک ناخن مفید است و با آب پیاز و نمک جهت رویاندن موى گرى ((داءالثعلب )) مفید است ((داءالثعلب ریزش موى سراسرى بدن است که معمولا پس از ابتلا به امراض عفونى ایجاد مى شود)) براى معالجه مسمومین مخصوصا تریاک خورده و عقرب گزیده چنانچه دسترسى به پزشک نداشته باشید بهتر است جوشانده ى مرا مکرر به مسموم بخورانید و بگذارید قى نماید. در گذشته عده اى معتقد بودند که اگر مار گزیده دانه مرا بخورد وتندى آن را حس ننماید زهر در بدن او تاثیر عمیق کرده و معالجه آن آسان نیست ، ولى اگر تندى آنرا حس کند، قابل مداوا و درمان است . مقدار خوراک من حداکثر تا پنج گرم است . من براى اشخاص گرم مزاج خوب نیستم و تولید سر درد مى کنم و سینه را به خس خس مى اندازم و براى کبد ضرر دارم ، و برعکس براى پیران و اشخاص سرد مزاج مفید مى باشم .