ادویه ، چاشنی سلامتی

ادویه چیست؟

ادویه را بخشی از یک گیاه معطر تعریف می کنند که می تواند تنه درخت ( دارچین )، میوه ( فلفل سیاه ) و یا دانه ( جوزهندی ) باشد و بصورت درسته، خرد یا پودر شده برای عطر و رنگ بخشیدن به غذا مورد استفاده قرار می گیرد.

یک فرد آمریکایی به طور متوسط سالانه 1 کیلو و 600 گرم ادویه مصرف می کند که نیمی از آن فلفل و دانه خردل ( در سس خردل ) است و شاید دلیل استفاده زیاد از آنها، خاصیت ضد 

سرطانی  شان است.

اثرات ادویه ها در سلامتی بدن

هر چند مقدار ادویه ای که در هر وعده با غذا مصرف می کنیم کم است، ولی ادویه جات تنوع طعم و رنگ فوق العاده ای به غذاها می دهند.

 ادویه ها و گیاهان معطر علاوه بر اینکه مقدار کمی ویتامین  ، املاح  و فیبر به غذا اضافه می کنند، حاوی آنتی اکسیدان هایی  هستند که عوامل تخریب کننده سلول ها یعنی رادیکال های آزاد  را خنثی کرده و سطح سلامتی را ارتقا می بخشند.

ادویه های زیر توسط انجمن ملی سرطان به عنوان مواد ضد سرطان معرفی شده است:پونه ، آویشن ، رُزماری یا اَکلیل کوهی ، رازیانه ، زردچوبه ، زیره سیاه ، بادیون ، گشنیز، زیره سبز و ترخون . با اندازه گیری میزان آنتی اکسیدان ها مشخص شد، مواد آنتی اکسیدانی موجود در پونه حتی از ویتامین E  ( یک آنتی اکسیدان قوی ) هم برای سلامتی بدن مفیدتر است.

بعضی ازانواع مشابه این ادویه جات مثل

زیره سبز ، رازیانه ، ترخونوزیره سیاه حاوی موادی بنام تِرپن هستند که مانع از رشد تومورها شده و مقدار کلسترول  خون را کاهش می دهند. به ویژهترخون خاصیت ضد سرطانی  خوبی دارد.

رنگ زرد

زرد چوبه به دلیل وجود ماده ای بنام کارسامین (CURCUMIN) است که در آزمایشات حیوانی مشخص شده که بر علیه بیماری آلزایمر  عمل می کند.

از این رو به تازگی در ژورنال پزشکی NEW ENGLAND دانشمندان در حال تحقیق بر روی کارسامین هستند تا راه درمانی برای عارضه کیستیک فیبروز ( CYSTIC FIBROSIS ) پیدا کنند ، ولی تحقیقات انسانی در این زمینه محدود است.

فلفل سبز و زعفران  سیستم ایمنی بدن را تحریک می کنند وجوزهندی و میخک ( البته در آزمایشگاه ) از رشد میکروب ها جلوگیری می کنند.زنجبیل و فلفل قرمز از تشکیل تومورها جلوگیری می کند و اثرات ضد سرماخوردگی فلفل سبز نیز در حال بررسی است.

استفاده از

دارچین در درجه سوم و بعد از فلفل و خردل قرار دارد. طی تحقیقی که سال گذشته انجام گرفت، تاثیرات مثبتی از دارچین  در درمان دیابت  دیده شد. این تحقیق نشان داد که مصرف 1 یا 2 قاشق چایخوری دارچین به شکل کپسول موجب کاهش قند خون ، تری گلیسیرید و کلسترول شد و از افت و خیز زیاد انسولین در یک گروه مبتلا به دیابت نوع 2  جلوگیری کرد.

مشکلی که با دارچین داریم این است که معمولاً در شیرینی جات و مواد حاوی چربی استفاده می شود. در حقیقت دارچین یک ادویه عالی برای طعم دادن به گوشت چرخ کرده و سبزیجات است. اسفناج خرد شده را می توانید با دارچین و 

کشمش  تفت دهید و یا چوب دارچین را با چای دم کنید. دارچین ادویه خوبی برای طعم دادن به هلو ، موز ، سیب  یا حتی ماست  شیرین است. البته مصرف روزانه 1 یا 2 قاشق چایخوری دارچین با غذا کار خیلی راحتی نیست.

 ادویه جات و گیاهان معطر قرن ها به عنوان دارو مورد استفاده قرار گرفته و می گیرند. ولی برای درمان صد در صد بیماری ها نمی توان به آنها اکتفا کرد، چون بسیاری از نتایج تحقیقات بر روی تاثیرات ادویه ها، در آزمایشگاه ها بدست آمده و هنوز به طور قطعی به اثبات نرسیده است. به علاوه مصرف زیاد گیاهان معطر و ادویه جات به دستگاه گوارشی بدن خصوصاً معده آسیب می رسانند.

در هر صورت با مصرف از ادویه جات هم می توان از فوائد آنها سود برد وهم بیشتر به غذاهای گیاهی تکیه کرد تا غذاهای گوشتی.

در نهایت اینکه :

رژیمی که سرشار از غذاهای گیاهی باشد، بدن را در برابر سرطان و بیماری های قلبی  محافظت می کند و در این بین ادویه ها و گیاهان معطر نیز موثر هستند.

شکر قهوه ای چیست؟

شکر از جمله تولیدات استراتژیک مطرح جهانی و از محصولاتی است که طیف وسیعی از مصرف کنندگان مختلف شامل مصارف خانگی، صنایع غذائی، صنایع داروسازی و غیره را در بر می گیرد که هر کدام نیازمند محصولی با استانداردهای ویژه خود هستند.

 تاریخچه شکر قهوه ای در ایران و جهان

تاریخچه شکر قهوه ای تصفیه نشده به اواخر قرن 18 برمی گردد. در آن زمان که تولید و مصرف شکر سفید شروع شده بود مردم اروپا و برخی از کشورهای آسیائی به خصوص ایران، شکر ناخالص تولید شده را که اغلب رنگی تیره داشت به عنوان درمان برخی از بیماری ها مصرف می نمودند. بعدها دانشمندان با آنالیز این ماده دریافتند نه تنها چنین ماده ای اثر طبی ندارد بلکه با وجود برخی از میکروارگانیزم های مضر درآن غیر قابل مصرف است و باید تصفیه و استفاده گردد. در این راستا در سال 1900 میلادی یکی از بهترین کتب مربوط به مواد غذائی نوشته شده که در آن چگونگی خصوصیات شکر قهوه ای (Brown sugar) توضیح داده شده است.

در چند دهه گذشته دانشمندان و قند سازان ماهر توانستند با ترکیبی از شکر تصفیه شده طبیعی و لایه نازک از ملاس به تولید نوعی شکر قابل مصرف دست یابند که شکرقهوه ای نامیده شد. مردم خاورمیانه و آسیا حدود یک دهه پیش با شکر قهوه ای خوراکی که در اروپا تولید گردید آشنا شدند.

 تعریف شکر قهوه ای

شکر قهوه ای قابل مصرف از یک ترکیب ساکارز (شکرتصفیه شده) که با مقادیری معین از ملاس به صورت لایه ای نازک برروی ذرات آن نشسته، تهیه شده است. این فرآورده از نظر تجاری دارای طیف وسیعی از تنوع می باشد که شکر قهوه ای شماره ی 1 با رنگ نسبتاً سفید تا شکر قهوه ای شماره ی 15 (تیره ترین رنگ ) با رنگ قهوه ای تیره مشخص می گردد. در این بین شماره های 6 ، 8 ، 10 و 13 از پر مصرف ترین انواع آن می باشد . درصد قند شکرهای مذکور از 95 درصد در شمار? 6 تا 91 درصد در شماره ی 13 و میزان رطوبت آن ها هم بین 2 تا 4 درصد متغیر می باشد. شکر قهوه ای دارای 5/3 درصد (قهوه ای روشن) تا 5/6 درصد (قهوه ای تیره) ملاس می باشد. این محصول به سبب طبیعت رطوبت گیر ملاس آن، مرطوب و معمولا "روان" است. اندازه ذرات آن متنوع بوده و معمولاً از کریستال های شکر سفید کوچکترند. تولیداتی که به منظور مصارف صنعتی به کار می روند ممکن است دارای دانه های ریزتری باشند که قطر ذرات آن تقریبا 35/0 میلی متر است.

ارزش غذائی شکر قهوه ای 

شکر قهوه ای حاوی املاح مفید کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم است. صد گرم شکر قهوه ای حاوی حدود 370 کالری است درحالی که در شکر سفید این مقدار به 400 کالری می رسد. با توجه به ساکارز و کالری کمتر در شکر قهوه ای(نسبت به شکر سفید ) مصرف آن توصیه می شود و طبیعت عصاره آن برای سلامت افراد مفید است.

مقایسه شکر قهوه ای و شکر سفید

شرح	درصد ساکاروز	درصد رطوبت	درصد قندانورت	املاح
شکر سفید	99/9	06/0	ناچیز	ناچیز
شکر قهوه ای	91-95	2-4	4-9	حاوی املاح مفید کلسیم، منیزیم ، سدیم و پتاسیم

استاندارد کدکس ( سازمان بین المللی تدوین استاندارد مواد غذایی )

ساکاروز	خاکستر سولفاته	اینورت	کاهش وزن پس از خشک شدن Loss on drying
%88 <	%5/3 >	%12 >	%5/4 >

 نگهداری شکر قهوه ای

برای جلوگیری از سفت شدن شکر قهوه ای که دارای حدود 2 درصد رطوبت می باشد آن را در ظروف کاملا بسته ای که در آن هوا نفوذ نکند قرار داده و بهتر است در یخچال نگهداری شود.

موارد مصرف شکر قهوه ای 

شکر قهوه ای علاوه بر مصارف خانگی در شیرینی پزی و به خصوص پخت انواع کیک به ویژه در کشورهای توسعه یافته مصرف فراوانی دارد. این ماده بر حسب کیفیت، مزه، بوی و قوام آن در ترکیبات شیر، بستنی، خامه، شیرینی و مخلوط های انواع کیک و بستنی به کار می رود.

در اروپا و امریکا به این نتیجه رسیدند که شکر قهوه ای برای شیرینی پزی ، مربا، کیک و تارت و پای میوه به مراتب بهتر از شکرسفید می باشد.

این شکر با وجود مقدار شیرینی مطبوع آن دارای انرژی(کالری)کمتری نسبت به شکر سفید است و طعم و بوی آن به لذیذ شدن این فرآورده ها می افزاید.

برخی از انواع شکر قهوه ای که در اروپا ساخته شده است شامل:

 شکر قهوه ای (روشن و تیره): کریستال های شکر پوشیده شده از ملاس با طعم و رنگ طبیعی هستند. وجود ملاس سبب ایجاد رنگ قهوه ای و طعم ملاسی در شکر می شود. شکر قهوه ای تیره نسبت به نوع روشن آن رنگ بیشتر و طعم ملاس بالاتری دارد.

 شکر قهوه ای روان: شکر ریز، تقریباً پودری شکل و با رطوبت کمتر از شکر قهوه ای معمولی است.

 شکر توربینادو: شکر خامی است که مقداری از ملاس آن شسته شده رنگ بلوند ملایمی دارد و اغلب به همراه چای و قهوه مصرف می گردد.

 شکر موسکوادو: یک شکر قهوه ای خاص انگلیسی است که خیلی تیره بوده و طعم قوی ملاس دارد.

 شکر دمرارا: رنگ قهوه ای روشن با کریستال های طلائی درشت دارد و با چای، قهوه و غلات داغ مصرف می شود و در بین مردم انگلستان مصرف زیادی دارد.

هریک از انواع شکر قهوه ای دارای خصوصیاتی متفاوت است و در شیرینی پزی و کیک پزی و . . . کاربرد وسیع دارد.

خبری درباره قند حبه ای قهوه ای یا قند خرما

به دنبال توزیع قند حبه ای خرما تحت عنوان قند رژیمی در بازار تهران، مهندس چنگیز اسفندیاری معاون صنایع تبدیلی وزارت جهاد کشاورزی ضمن رد امکان تولید قند حبه ای گفت: قند خرما به صورت مایع تولید می شود. ترکیبات این قند شامل گلوکز و فروکتوز است و نوعی قند مونوساکاریدی شش کربنه است.

وی تصریح کرد: قند خرما قابلیت کریستاله شدن ندارد و قندهایی که به رنگ قهوه ای به نام قند رژیمی خرما در بازار عرضه می شود به طور حتم از خرما تهیه نشده است.

اسفندیاری افزود: قندهای قهوه ای رنگی که با نام قند خرما عرضه می شوند ممکن است از شکر پخت سه بدست آمده باشد. این نوع شکر دارای رنگ قهوه ای است و به طور کامل تصفیه نشده است. اگر چه برای سلامت انسان مضر نیست، اما در مقایسه با قندهای سفید دارای املاح بیشتر همراه با رنگدانه است.

وی خاطر نشان کرد: ممکن است برخی کارخانه های قند سازی پس از ریختن شکر سفید در قالب چند لیوان شیره خرما روی آن پخش کرده و پس از پخش شیره خرما در شکر اقدام به برش به صورت حبه ای کنند که به طور حتم محصول به دست آمده با قند رژیمی خرما کاملا متفاوت است.

معاون صنایع تبدیلی وزارت جهاد کشاورزی گفت: قند رژیمی خرما نیز دارای خاصیت چاق کنندگی است و هر یک گرم آن 4 کیلوکالری انرژی تولید می کند.